Dat is toch het ergste wat je kan overkomen als ouders. Je loopt het kamertje van je baby binnen en je krijgt geen enkel teken van leven meer. Je kindje is dood… zomaar gestorven… Je hebt geen idee, je wereld stort in elkaar… Het klopt, dit is het allerergste wat je als kersverse ouder kan overkomen; wiegendood. Maar wat is wiegendood precies?
Wat is wiegendood?
Wat is wiegendood? Het begrip wiegendood, ook wel ‘Sudden Infant Death Syndrome‘ (SIDS), betekent een plotselinge en onvoorziene dood van een ogenschijnlijk gezond kind. Er zijn een aantal risicofactoren. Wiegendood ontstaat vaak door meerdere factoren tegelijkertijd. Aangezien onderzoekers niet kunnen verklaren waarom de ene baby onder bepaalde omstandigheden overlijdt en vele andere niet, heeft ongetwijfeld ook de individuele toestand van de baby invloed. Let op: geen enkele risico is op zichzelf kenmerkend voor wiegendood. Wel kun je aantal factoren in acht nemen die verband kunnen houden met wiegendood.
VOORKOM Wiegendood
# Laat je baby op zijn rugslapen
Probeer vanaf de geboorte je baby altijd in rugligging te slapen te leggen. Veel ouders zijn bang dat een kind bij rugligging stikt in zijn eigen slijm of voedsel. Daarom leggen veel ouders hun kind liever op de zij. Er is echter geen enkel onderzoek bekend waaruit blijkt dat het risico daarop groter is bij rugligging dan bij zij- en buikligging.
Lees ook: mijn kind is een buikslaper >>
Uit zijligging rolt een kind namelijk al na een paar weken gemakkelijk op de buik. En vanaf gemiddeld een maand of drie zijn baby’s in staat van de rug naar de buik te draaien, dit heet secundaire buikligging. Bij eventuele buikligging kan je kind weer op de rug worden gedraaid. Daarnaast maakt het gebruik van een babyslaapzak het draaien moeilijker. Wanneer je kind overdag wakker is, kun je hem onder jouw toezicht op zijn buik leggen om de motoriek te oefenen. Als je kind zichzelf vlot op zijn buik en rug kan draaien kun je hem zelf zijn slaaphouding laten bepalen.
# Zorg voor een frisse babykamer
Door slechte ventilatie in de babykamer en teveel lagen beddengoed kan een kind het te warm krijgen of kan zijn ademhaling worden belemmerd. Als een kind de warmte niet kan afgeven aan de omgeving en de lichaamstemperatuur verhoogd is, spreken we van warmtestuwing.
De bloedvaten in de huid worden dan wijd open gezet in een poging af te koelen. De bloeddruk daalt hierdoor, wat het hart moet compenseren door harder te pompen. Het hart wordt dan (te) zwaar belast. Warmtestuwing is een risicofactor voor wiegendood. Let daarom goed op dat je je kindje niet te warm toedekt.
Zorg voor goed baby beddengoed >>
# Pas op met samen slapen
Samen met je baby in één bed slapen, is zeker in de eerste vier maanden een risicofactor voor wiegendood. Het kind kan het te warm krijgen door het dekbed, tussen matrassen bekneld raken, uit bed vallen of met zijn gezichtje tegen kussens aandrukken. Bovendien kan een slapende ouder op het kind rollen. Het risico neemt toe als ouders roken, medicijnen of drugs hebben gebruikt, hebben gedronken of erg vermoeid of gestrest zijn. Lees ook dit artikel over veilig slapen.
Natuurlijk is het heerlijk om je baby bij je in bed te hebben als je wakker bent, om het te voeden en ermee te spelen en te knuffelen. Als je het bedje het eerste half jaar op je slaapkamer zet, slaapt je kindje ook dichtbij en kun je het goed in de gaten houden. Want de veiligste slaapplek voor een kind is zijn eigen wieg of bedje.
Lees ook: waar moet een babybedje aan voldoen >>
# Roken is uit den boze!
Er is een duidelijk verband tussen roken en wiegendood. Vooral het actief roken van de moeder tijdens en na de zwangerschap verhoogt het risico van wiegendood, maar ook passief meeroken verhoogt het risico. Hoe meer sigaretten worden gerookt, des te groter het risico op wiegendood.
Roken tijdens de zwangerschap heeft een ongunstige invloed op de zuurstofvoorziening, groei en vermoedelijk ook longfuncties van je kind. Na de geboorte kan het opgroeien in een rokerige omgeving de groei en werking van de longen nadelig beïnvloeden. Het verkleint de opname van zuurstof en het maakt je kindje vatbaarder voor ontstekingen van de luchtwegen.
Het beste is natuurlijk om niet te roken in aanwezigheid van je kind. Als dat niet lukt, zorg dan dat in ieder geval de kamer waar je kind slaapt rookvrij is en rook alleen buiten. Zo heeft je kind er het minste last van. Bedenk goed dat je kind ook passief meerookt als je als rokende ouder borstvoeding geeft of je kind bij je in bed neemt om samen te slapen.
# Met borstvoeding verminder je het risico
Als je minstens drie maanden borstvoeding geeft, verminder je het risico op wiegendood, zo blijkt uit onderzoek. Over het waarom is nog weinig bekend. De volgende drie veronderstellingen kunnen mogelijk verklaren waarom borstvoeding een positieve invloed heeft op het risico voor wiegendood:
- de aanwezigheid van antilichamen in de moedermelk
- door de zuigmethode bij borstvoeding worden de spieren van de mond en kaak beter ontwikkeld dan bij flesvoeding
- tijdens borstvoeding moeten baby’s hun nekspieren meer gebruiken, waardoor ze mogelijk het hoofd sneller kunnen draaien als ze zich omdraaien naar hun buik.
- borstvoeding verlaagt de wekdrempel (‘arousal’), waardoor de baby eerder wakker wordt.
# Fopspeen
Ook de fopspeen zou het risico op wiegendood verminderen. Harde bewijzen zijn daar echter niet voor te vinden. Mogelijk spelen de volgende factoren een rol:
- Een kind met fopspeen ligt minder snel met neus en mond op het matras. Het leert vlotter het hoofdje te draaien naar de zijkant, omdat de speen anders in het gezicht drukt.
- Het zuigen stimuleert de spierontwikkeling in mond en kaak. De tong komt hierdoor meer naar voren te staan, wat de luchtwegen vrij houdt.
- Met een fopspeen ademt een kind door de neus. Het zal daardoor minder snel onder het beddengoed raken, omdat het de neus wil vrijhouden.
- Kinderen met een fopspeen draaien minder in bed.
Als je borstvoeding geeft, is het verstandig je baby een fopspeen te geven, als de borstvoeding goed op gang is gekomen. Zo voorkom je mogelijke tepel – speenverwarring. Bouw het gebruik van een fopspeen na tien maanden af.
Belangrijke ontdekking wiegendood
Er wordt heel veel onderzoek naar gedaan in de hoop het in de toekomst te kunnen voorkomen. Het onderzoeksteam van The Children’s Hospital in het Australische Westmead lijkt een stapje dichterbij de oplossing. Uit onderzoek is namelijk naar voren gekomen dat baby’s die overlijden aan wiegendood iets belangrijks met elkaar gemeen hebben: ze hebben minder van het hormoon orexine in hun hersenen. Orexine heeft een belangrijke functie bij baby’s: het zorgt er bijvoorbeeld voor dat ze omrollen wanneer ze niet genoeg zuurstof krijgen (wat kan gebeuren als ze op hun buik slapen). Het is ook een hormoon dat voor slaapapneu kan zorgen. Lees er hier meer over.
LEES OOK:
